Ferhat-pašina, poznata kao Ferhadija džamija bila je jedna od najprepoznatljivijih i najljepših građevina u Banjoj Luci
Na današnji srušena je Ferhadija, jedna od 16 džamija u Banjoj Luci koje su srušene tokom agresije.
Dan rušenja Ferhadije u BiH se obilježava kao Dan džamija.
Ferhat-pašina, poznata kao Ferhadija džamija bila je jedna od najprepoznatljivijih i najljepših građevina u Banjoj Luci. Izgrađena je 1579. godine u klasičnom otomanskom stilu i predstavlja jedno od najuspješnijih arhitektonskih rješenja bosanske arhitekture 16. stoljeća.
Arhitekta koji je projektovao ovu džamiju je nepoznat, ali se prenosi da je bio učenik čuvenog arhitekte Mimara Sinana.
Izgradnju je finansirao bosanski sandžak beg Ferhat-paša Sokolović.
U kompleksu ove džamije nalazila su se tri turbeta: Ferhat-pašino, njegovih bajraktara i njegove unuke Safikadune. U džamijskom kompleksu bile su kamena i željezna ograda, česma i šadrvan, te staro mezarje u bašti. A kasnije je izgrađena i sahat-kula nedaleko od Ferhadije.
Ferhadija je uvrštena u kulturnu baštinu BiH 1950. godine.
Bila je široka 18 metara i duga 14 metara, a vrh kupole bio je visok 18 metara.
Džamija je djelimično uništena eksplozivom 7. maja 1993. godine, a nakon toga su vlasti Republike Srpske organizovale potpuno rušenje i čišćenje terena na kojem se nalazio džamijski kompleks. Ostaci ruševina odvezeni su na gradsku deponiju.
Islamska zajednica Banja Luke je 2001. godine dobila urbanističku saglasnost za ponovnu izgradnju džamije, te je na dan njenog rušenja, 7. maja, organizirano polaganje kamena temeljca. Tom prilikom došlo je do protesta, velikih nereda i napada na vjernike koji su prisustvovali ceremoniji postavljanja kamena temeljca.
Tada je teško povrijeđen Murat Badić iz Cazina, a od posljedica kamenovanja preminuo je 26. maja 2001. godine.
Svečano otvorenje novoizgrađene Ferhadije džamije upriličeno je 7. maja 2016. godine. Time je “banjalučki biser” i simbol grada na Vrbasu zvanično ponovo otvorio vrata svim vjernicima.
Izvor: Faktor