Svaki dan glavni grad Italije posjeti nekoliko hiljada turista iz cijelog svijeta. Jedni dolaze zbog Koloseuma, drugi zbog Vatikana i Panteona, gužva je velika, ali u ovom velikom gradu postoji tačka koja povezuje Rim sa Balkanom.
Kada je rimski car postao Konstantin I, samo je ovaj sproveo opsežne reforme i stabilizaciju carstva, ali je zahvaljujući majci promijenio tok događaja u svjetskoj historiji. Konstantin I rođen je 272. godine u Nišu, a dok je njegov otac bio profesionalni rimski vojnik ilirskog porijekla, majka mu je bila Grkinja Helena, koja je takođe bila hrišćanka. Cijeli život je bila uz njega, pa činjenica da ju je volio ne čudi. Kad je Konstantin I pobijedio u građanskom ratu, podigao je slavuja pored Koloseuma 315. godine, a istovremeno postao i prvi rimski car koji se zbog snažnog uticaja majke preobratio u hrišćanstvo. Ukinuo je i zakone koji diskriminišu hrišćane i, smatrajući da je Rim kao carstvo na Zapadu, počeo da traži odgovarajuću lokaciju na Istoku za novu prijestonicu. Pronašao ju je pored grada Bizanta, gdje je osnovao grad koji se zove Novi Rim, koji je kasnije postao poznatiji kao Konstantinopolj ili Carigrad, mnogima poznat kao Istanbul. Kada mu je umrla majka Helena, on je bio pored njenog kreveta i u znak zahvalnosti izgradio mauzolej nakon njene smrti.
Nekoliko stoljeća kasnije dogodila se burna historija u brdovitoj Bosni, gdje su se i plemstvo i obični ljudi podijelili u tri grupe: većina je pripadala jedinstvenoj bosanskoj crkvi, dok se druga grupa identifikovala kao katolici, a treća kao pravoslavna zajednica. Katarina Kosača rođena je u plemićkoj porodici u Blagaju, a kada su Osmanlije, također zahvaljujući pozivu pojedinih plemića iz Bosne, odlučile da konačno zauzmu zemlju, Katarina je bila kraljica Bosne. Zbog teške situacije i nepredvidljivosti porodica se podijelila i pobjegla u različitim smjerovima. Dok je Katarina uspjela pobjeći u Dubrovnik, Osmanlije su zarobile oboje djece, sina Žigismunda i kćer Katarinu Mlađu.
Kraljica Katarina ostavila je mač preminulog muža u Dubrovniku uz poruku: “Dajte sinu ako se jednog dana vrati”. Brodom je otišla preko Jadrana u Italiju, gdje joj je sam papa obezbijedio prebivalište i lične prihode, omogućivši Katarini da lobira kod evropskih plemića da se vrati u Bosnu pokušavajući da dobije oba djeteta, ali njen sin je prešao na islam i postao Isaac-beg Karoglu i pridružio se vojsci, dok se Katarini Mlađoj izgubio trag i kasnije su tvrdili da je sahranjena u Skoplju.
Katarina, pretposljednja bosanska kraljica, ubrzo je uvidjela da je evropsko plemstvo podijeljeno i nezainteresovano za Bosnu, pa je postala časna sestra i sa 54 godine umrla u Rimu zbog razočaranja.
Njeni posmrtni ostaci se danas čuvaju u rimskim crkvama Bazilika di Santa Maria i Ara Cœli, gdje ima prelijepu nadgrobnu ploču na latinskom jeziku (nekad je bila i na bosanskom), a nevjerovatno je da se na nekoliko metara od nje nalaze i ostaci Helene, Konstantinove majke.
Dr. Ahmed Pašić